Column 230: Cyberdriehoek

Het regulier overleg tussen de officier van justitie, de politie en de burgemeester heet ‘de driehoek’. We houden dit driehoeksoverleg als er iets ernstigs aan de hand is. Hier stemmen we bevoegdheden af. Ook bespreken we tot hoe ver de politie ‘mag gaan’, bijvoorbeeld met de ME-inzet. Vroeger vond dat overleg heel vaak plaats. Tegenwoordig alleen nog als er echt iets aan de hand is.

Op straat mag ik (laten) handhaven en regels stellen aan gedrag. Ons leven is echter steeds meer verweven met het internet. Gesprekken gaan moeiteloos door van de telefoon naar whatsapp. Daardoor is de openbare orde ook aan het verschuiven naar digitale orde.

Maar wat mag de burgemeester dáár dan?

U weet dat ik namens de politieregio bezig ben met de aanpak van cybercrime.

Deze week heb ik daar voor het eerst een driehoeksoverleg met de officier van justitie en de politie over. Dat is een speciale officier en een speciaal politieteam. Heel interessant vind ik het. We hebben het over de bevoegdheden van de gemeente op internet (dat zijn er nu nog weinig). Maar ook over zaken die gebeuren in het echte leven en gestart zijn op internet. Zoals het oproepen tot rellen.

Martijn Vroom

Burgemeester

Column 229: Medailles van de koning

Komende week is het weer zo ver. Dan is de algemene gelegenheid’ ter ere van de verjaardag van de koning. Dat is hét moment waarop de Koninklijke onderscheidingen worden uitgereikt.

Er wordt ook wel gesproken van de ‘lintjesregen’, maar elk jaar weet u dat ik zeg: het is gewichtiger dan dat. Het zijn medailles die ik namens de koning mag uitreiken. In het verleden was het in Krimpen aan den IJssel niet echt een regen. Meer een soort druppeltjes op een droge wei. Er zijn jaren geweest dat ik maar 1 medaille mocht opspelden. Dat is dan mooi, die ene. Toch ook jammer want er zijn zo ontzettend veel Krimpenaren die bijzondere dingen voor de samenleving doen! Fijn dus, dat het er nu zoveel meer zijn.

Helaas moet de uitreiking ook dit jaar weer in kleine kring en coronaproof. Maar dat hebben we er voor over, want solidariteit met de zorg en de zieken is belangrijk. 

Je krijgt zo’n waardering niet zomaar. En ook dit jaar staan mensen in het zonnetje die superveel bijgedragen aan de Krimpense samenleving. Ze krijgen een onderscheiding, omdat ze bijzondere dingen doen. Het is een voorrecht om namens de koning dat te mogen doen. 

Ik kijk er naar uit. 

Martijn Vroom

Burgemeester

Column 228: Dan zal het wel zus

We hebben strenge wetten over privacy. Want als de verkeerde mensen de verkeerde dingen over je weten kan er veel mis gaan.

Dat geldt zeker voor de overheid: ‘wij’ hoeven niet alles van u te weten.

Maar er zitten ook grote nadelen aan. Bij de belastingdienst mochten ze allerlei feiten van mensen niet meer ‘weten’. 

Toen zijn ze algemene aannames gaan gebruiken, op basis van dingen die vaak voorkwamen. In een computer heet het een algoritme. Facebook bijvoorbeeld, gebruikt dat om je met name berichten te laten zien die je al eerder leuk vond. Daarmee versterken ze het gevoel dat je zelf gelijk hebt. 

Een omgeving waar je vooral bevestiging vindt, van je eigen overtuiging. Klinkt lekker, maar is niet de echte wereld.

Bij de overheid kan dat tot onrecht leiden. De belastingdienst heeft via dit ‘modellenwerk’ mensen aangevinkt als ‘waarschijnlijk een fraudeur’.

Terwijl even doorspeuren iets beters had opgeleverd. 

Als je vanwege de privacy met algemene aannames gaat werken, krijg je het idee ‘dan zal het wel zus of zo zitten’. En zelden is dat compleet juist. 

Dat geldt voor meer aannames, die niet gebaseerd zijn op waarneming of gesprek. 

Iemand zei al eens: aannames zijn dodelijk. 

Zeker als je je handelen er op baseert.

Martijn Vroom

Burgemeester

Column 227: Zachte krachten

In Noordwijk mocht ik een tijdje wethouder cultuur zijn. Daar kwam ik er achter dat de dichteres Henriëtte Roland Holst een geboren Noordwijkse is. In een jubileumjaar hebben we bijzondere aandacht aan haar en haar werk kunnen besteden. Haar werk is nog altijd van belang, denk ik.

De dingen die ze schreef staan bol van hoop en verwachting. Ze was heel erg betrokken bij mensen in barre leef- en werkomstandigheden. Veel van haar teksten gaan over politiek. 

Maar uiteindelijk, zo geloofde ook zij, is politiek niet alles.

Hieronder een van haar gedichten.

De zachte krachten zullen zeker winnen

in ’t eind — dit hoor ik als een innig fluistren

in mij: zoo ’t zweeg zou alle licht verduistren

alle warmte zou verstarren van binnen.

De machten die de liefde nog omkluistren

zal zij, allengs voortschrijdend, overwinnen,

dan kan de groote zaligheid beginnen

die w’als onze harten aandachtig luistren

in alle teederheden ruischen hooren

als in kleine schelpen de groote zee.

Liefde is de zin van ’t leven der planeten

en mensche’ en diere’. Er is niets wat kan storen

’t stijgen tot haar. Dit is het zeekre weten:

naar volmaakte Liefde stijgt alles mee.

Henriëtte Roland Holst

(1869-1952)

Column 226: Zelfbeheersing

Nou, dat is wel duidelijk. Zelfbeheersing is moeilijk.

Vorige week werd voor iedereen duidelijk dat zelfs het kabinet niet in staat is om thuis te werken op vrijdag. Dat de verkenners zelfs toen ze in quarantaine hadden moeten zitten nog mensen aan tafel ontvingen. Om gek van te worden. 

Daarna een weekend waarin ook bij kerkgangers de emmer overliep. Met als onacceptabele gebeurtenis het plegen van geweld. Weerzinwekkend.

Minister de Jonge had een goed punt vorige week richting de mensen die corona – nog altijd – ontkennen. Hoe hard hij het trouwens ook zei.

Maar ik snap het wel. Het is inmiddels vele politici allang niet meer te doen om volksvertegenwoordiging. Allerlei mensen in de politiek zijn alleen maar op zoek naar bevestiging van hun standpunten. En meer dan een bevestiging van hun eigen gelijk vinden ze extra haakjes om er nog een stapje overheen te gaan. Het leidt alleen maar tot ellende. Zeker als daarbij keer op keer bewuste leugens verspreid worden.

Maar ja. Tegen onwaarheid is geen kruid gewassen.

Dus kalm blijven is de opdracht.

Misschien bent u geïnteresseerd in een uitleg wat er wel en niet mag in het kader van de grondwet. 

Op 2 november 2020 heb ik in een openbare sessie uitleg gegeven. Die bijeenkomst is op de website van de gemeente terug te vinden.

Martijn Vroom

Burgemeester

Column 225: Burgemeestersconferentie

Toen ik burgemeester werd, kreeg ik pas door hoe vaak burgemeesters overleggen met burgemeesters. Als wethouder heb je een brede portefeuille, waardoor je de ene keer met een clubje wethouders ‘sociale zaken’ en de andere keer met ‘onderwijs’ ofzo zit. Dat maakt het heel dynamisch en boeiend. 

Van gesprekken en overleggen met collega-burgemeesters leer ik altijd wel iets. Zowel om iets niet te doen, als om iets wel te doen. Woensdag is de jaarlijkse burgemeestersconferentie van het landelijk genootschap. Heel leuk altijd, collega’s uit het hele land. Helaas is het digitaal. Wat jammer is want online is het contact vaak een stuk platter, alleen al door het schermpje.

Op de agenda staat onder andere een recent onderzoek over de werkdruk en rol van de burgemeester. Een aantal partijen die vorige week gewonnen hebben zijn voor een gekozen burgemeester. Een interessante optie, die we hier ook in relatie met dat rapport bespreken. In bijna alle landen waar dat al gebeurt heeft de gekozen burgemeester een veel sterkere positie tegenóver de gemeenteraad, in plaats van ernaast als voorzitter. Wethouders zijn in die landen echt hulpjes van de burgemeester. Dat weten de voorstanders, dus die beogen dat wellicht.

Ik ben erg benieuwd, ook wat het nieuwe kabinet op dit vlak gaat besluiten.

Martijn Vroom

Burgemeester

Column 224: democratie is er voor ons

Er zijn maar weinig mensen die het helemaal eens zijn met alles wat er gebeurt. Sterker nog, het is echt Hollands om óveral commentaar op te hebben. En om alles beter te weten. Dat is een belangrijk onderdeel van dat commentaar. Zo zijn we nou eenmaal.

Ons politieke systeem is daar best goed op ingericht. Eens in de zoveel tijd mogen we ons hart luchten. Er zijn politieke ideeën om dat vaker te mogen doen, bijvoorbeeld via een referendum.

Maar elke keer dat dat in Nederland geprobeerd werd, leidde dat niet tot een goed gevoel. Bij niemand. Voor het goed inrichten van referenda zijn we als land te versnipperd. Het Zwitserse model spreekt mij persoonlijk wel aan.  Met hele grote regelmaat de mensen vragen naar ‘dit, of dat’. En niet ‘ja of nee’ maar lekker duidelijk: over de invulling van functies (personen) en ook over plannen.

Wat wij in ons systeem nu aanmodderen is alleen goed voor pessimisten. Denk ik.

Nee, dan de verkiezingen! Om de zoveel jaar mag je in ons vrije land gewoon stemmen op wie ‘het’ voor ons moeten gaan doen!

Wat een feest dat dit gewoon kan.

Maak er dus gebruik van.

De democratie is immers meer waard als we er allemaal aan deelnemen.

Martijn Vroom

Burgemeester

Column 223: Vrouwendag 8 maart

Ik heet naar mijn oma.

Ik ben de zoon van een moeder.

Ik ben de broer van zussen.

Ik ben de man van een vrouw.

Ik ben de vader van dochters.

Bewonderend kijk ik naar de inzet van vele vrouwen. In de politiek, in de cultuur, in de zorg, in de rechtelijke macht. 

In de huishoudens, in de sport, in de kerken. Op de scholen, bij de douane, de politie. 

In alle onderdelen van het leven zijn vrouwen actief. In nog wel meer dan mannen. Want zoals mijn dochters al zeiden toen ze nog maar net boven de tafel uitstaken: “meisjes kunnen alles wat jongens kunnen én meer.”

Maar is het dan niet pijnlijk? Pijnlijk te zien hoeveel haat vrouwen ontvangen als ze dit of dat doen? Haat die met name van mannen komt. 

Voer je een politieke partij aan? Walgelijke scheldpartijen. 

Werk je niet? Vervelende sneren en negatieve opmerkingen.

Werk je wel? Vergelijk het inkomen dan eens met dat van een man die hetzelfde doet?

Om ‘op te roepen’ daar iets aan te doen vind ik te makkelijk. Om statements te maken ‘dit mag niet’ zet echt te weinig zoden aan de dijk. 

Ga nou niet de gemeente of de rijksoverheid er op aankijken. 

Wat doe jij? Wat doet u? 

Als wij het niet doen, waarom zou een ander dan wel wat doen?

Martijn Vroom

Burgemeester

Column 222: Allemaal

Er zijn zaken waarbij je niet kunt zwijgen. Het plegen van geweld – verbaal of fysiek – is zoiets. Onacceptabel. Mag niet. Een samenleving is gebaseerd op waarden. Maar waarden kunnen botsen. Wat de een vindt, vindt een ander precies anders.

Vaak is het botsen onbewust en soms bewust. Als je jezelf opdringt als iemand je niet wil aanhoren. Of als je een bijeenkomst verstoort waar iemand opgebaard ligt. Of als je aangeeft dat iemand ongewenst is, vanwege zijn of haar binnenkant of buitenkant. Dan botsen waarden.

Als waarden botsen zijn de normen van belang. De samenleving bestaat uit een veelheid van waarden, die gekaderd zijn in normen. Dit zijn wetten en regels. Hierin staat wat je wel of niet mag zeggen of doen.

De grondwet is een ingewikkelde balans van de normen. Afgeleid daarvan zijn wetten, die je niet mag overtreden. Het is niet aan het gemeentebestuur om te kiezen tussen die wetten. Dat doet de rechter.

Voor mijzelf is het glashelder. Ieder mens is van belang, is van waarde. Het is mede de taak van de overheid om – als dat nodig is – te doen wat nodig is zodat ieder mens die waarde kan ontwikkelen.

Zodat we allemaal samen de samenleving kunnen vormgeven.

Allemaal.

Martijn Vroom

Burgemeester

Column 221: De lente! De lente!

Lekker hè, dat weer?

Nu alles weer gaat bloeien en groeien beginnen we allemaal weer meer naar buiten te kijken. En niet alleen door het raam, we trekken er lekker op uit. Wandelingetje door de buurt, scootmobielritje door de polder, heerlijk.

Zelf ben ik al een tijdje terug begonnen met het stekken van bomen en struiken. Afgelopen weekend heb ik een aantal hazelaars en een aantal vlinderstruiken in de tuin geplant. En, ja, ook eentje in een berm verderop. Staat niet in de weg en wordt wel lekker groen.

Bomen hoeven niet veel te kosten. Nu de wilgen geknot gaan worden, is het planten van een wilg zo goed als gratis.

Gewoon even bij de knotters vragen om een teen.

Natuurlijk kun je niet zomaar overal willekeurig bomen neerzetten. Zeker niet als gemeente vanwege de riolering, kabels en leidingen. Ook moet er rekening gehouden worden met het onderhoud en maaien van het gras. Maar misschien past er in uw tuin ook nog wel een vlinderstruik bij. Of aan het paadje aan de zijkant een klein hazelaartje.

Er past en kan vast meer dan u nu denkt.

De tijd van snoeien en planten is nu!

Martijn Vroom

Burgemeester