Column: stil staan

Het is deze week tijd om stil te staan.

Eens in het jaar staan we kort, echt kort, met z’n allen stil bij de Tweede Wereldoorlog. Bij de verschrikkingen die in ons land plaatsvonden. Moord, doodslag, discriminatie, anti-semitisme, homovervolging, honger, ellende.

Als je het niet in je hart hebt om daar 2 minuten voor stil te staan, wat voor mens ben je dan? Ik erger me dood aan bussen die doorrijden, auto’s die niet stoppen, mensen die langsfietsen terwijl we met een grote groep onderaan de IJsseldijk aan het herdenken zijn.

Hoe durf je? Wie ben jij nou helemaal, dat je denkt dat al die offers niet voor jou gebracht zijn? Het liefst zou ik in alle aanbestedingseisen opnemen dat op 4 mei het hele land stilvalt. Doodse stilte. Alleen de merel hoor je zingen, als daad van onverzettelijke vrijheid.

Na 1945 zijn er nog heel veel Nederlandse soldaten omgekomen. In hun slaap vermoord terwijl ze uitgezonden waren op missie, of op een bermbom gereden, terwijl ze een volk probeerden te helpen hun land weer op orde te krijgen. Noem maar op.

Daar staan we bij stil. En wie dat respect niet kan opbrengen, daar vind ik wat van.

Martijn Vroom

Burgemeester

 

Advertenties

Column: digitaal gevaar!

Zelfs de minister van Justitie zegt het inmiddels. U bent in groot gevaar.

Elk uur een aanval. De meeste pogingen om uw en mijn wachtwoorden te kraken, of ons te verleiden om te klikken op dat ene linkje, die zijn crimineel.

Door in te breken op uw computer kunnen criminelen uw spullen (mail, computer) op afstand gebruiken om in te breken bij weer andere mensen. Als uw computer wordt ‘gegijzeld’ doordat ze inbreken en uw wachtwoord veranderen kunt u maar weinig meer. Internet-bankieren, mailen, facebooken, allerlei dingen die onmogelijk zijn.

En u kunt voor een x-bedrag het gebruik van uw computer ‘terugkopen’.

Of wat dacht u van de financiële administratie van een bedrijf? Als die zo gegijzeld wordt? Gebeurt elke dag. Tips genoeg, die u her en der kunt vinden.

Klik niet op het linkje. Maak geen wachtwoord van moeilijke tekens, maar van minstens 13 tekens lang. Maak back-ups. Als u een virus heeft, kan die ook in de back-up zitten. Dus: update uw virus-scanner.

Pas op met open wifi.

En verrassend, wellicht: ook in apps in de app- of play-store zitten soms virussen.

Kortom, google even op de “checklist digitaal veilig” en u weet alles wat u zelf kunt doen.

Martijn Vroom

Burgemeester

Hoorzitting Tweede Kamer over asiel & inburgering

De Commissie Sociale Zaken en Werkgelegenheid belegde onlangs een hoorzitting over de vraag hoe het rendement van de inburgering omhoog kan. Hoe krijgen we meer statushouders aan het werk, beter ingeburgerd? Hieronder de inbreng die ik als 1 van de 10 sprekers mocht inleveren.

 

Geslaagde inburgering vereist maatwerk van nabij

Vooraf

Dat er mensen van ver naar Nederland komen is een gegeven. En als we naar ons land kijken snappen we dat allemaal heel goed. Dus: ze komen. Hoe kunnen ‘we’ aan ‘hen’ een zo goed mogelijke start geven, om optimaal mee te kunnen doen? Zoals het nu gaat, gaat het niet goed. Vanuit economisch, sociaal en menselijk oogpunt is het noodzakelijk om een andere aanpak te realiseren.

De voorzitter van de Stichting Wij Afghanen in Krimpen kwam 25 jaar geleden naar Nederland. Hij is een van de gastsprekers van onze uitgebreide participatieverklaringscursus.

Hij zegt tegen iedere immigrant:

Je bent nu hier.

Je gaat, voorlopig of voor altijd, hier blijven.

Dus is het eenvoudig:

leer Nederlands,

werk hard,

praat niet over religie of politiek en

zorg dat je kinderen het beter krijgen dan jij.

Er zijn heel veel mensen in Krimpen bereid je daarbij te helpen,

maar je moet het uiteindelijk zelf doen.

Kort en goed

Noodzakelijke maatregelen om de inburgering weer op de rit te krijgen zijn:

• Verplichte taalles en voorlichting vanaf week 2 in het AZC
• Een volledig en gevuld overdrachtsdossier van het COA aan de gemeenten
• Inburgering als taak en verantwoordelijkheid overdoen naar de gemeente
• Kwaliteitscontrole op cursus-aanbieders door gemeenten
• Voldoende budget bij de gemeente voor de uitvoering
• Geen beperkingen meer in doelgroep inburgering en taaleis
• Naturalisatietoets bij en door de gemeente

 

Falende inburgering

De inburgering faalt sinds dit als taak is weggehaald bij de gemeenten. Dat concludeert ook de Algemene Rekenkamer (januari 2017). Het aantal inburgeraars dat het vereiste niveau behaalt binnen de termijn van 3 jaar is gedaald van 78% naar 33%.

Het resultaat van de inburgering is achteruit gegaan

De inburgeraar is sinds 2013 zelf verantwoordelijk om zijn inburgering te organiseren, al dan niet met een lening. Er is sprake van doorgeschoten zelfregie: mensen die de taal niet spreken en de samenleving nog niet snappen zijn verantwoordelijk gemaakt voor de selectie van een aanbieder van de cursus. En de inburgeraar moet deze aanbieder dus zelf beoordelen op kwaliteit. De ondersteunende vrijwilliger of de betrokken Nederlandse partner is niet op de hoogte van alle details. Het blik op werk keurmerk biedt slechts beperkt houvast en controle op de kwaliteit van de aanbieders. Regelmatig bereiken ons klachten over de kwaliteit van de aanbieders: grote niveauverschillen binnen een lesgroep en een zeer beperkt aantal lesuren. De ‘goeden’ haken hierdoor te vroeg af, de ‘slechten’ haken hierdoor ook te vroeg af. Niet behalen van de einddoelen betekent een financiële schuld.

Angst om de doelen binnen de termijn niet te behalen zorgt er voor dat inburgeraars er voor kiezen om het minimaal verplichte niveau te behalen. Dit, in plaats van een hoger niveau (bijvoorbeeld hun eigen niveau) na te streven. Verloren talenten!

Taalles binnen het AZC is nu optioneel voor statushouders, tot voor kort was het zelfs niet toegestaan voor asielzoekers. Het zelfde geldt voor de certificering van opleidingsniveau en diploma’s. Het verblijf in het AZC wordt daardoor niet benut. Het overdrachtsdossier wordt dan niet gevuld. Deze regels stammen uit de tijd dat het verblijf in een AZC kortstondig was, terwijl het nu soms maanden (of langer) duurt. Verloren tijd!

Gemeenten hebben geen zicht op voortgang en resultaten

Naast de achterblijvende resultaten is er voor gemeenten door de huidige regels geen zicht op inspanningen, voortgang en behaalde examens. De gemeenten ondervinden hiervan grote last bij hun inspanningen om statushouders te helpen om economische zelfstandigheid te bereiken. Werkervaringsplaatsen tijdens de inburgering zijn nauwelijks haalbaar als de gemeente geen zicht heeft op de voortgang. Het is vrijwel onmogelijk om aansluitend of gedurende de inburgering voor de statushouder een cursus, opleiding of werkervaringsplaats te organiseren als de gemeente niet weet wanneer het inburgerings-examen is behaald. Op papier zijn hiervoor wel mogelijkheden, in de praktijk is dat niet uitvoerbaar.

Het gevolg: een toenemend beroep op de participatiewet

Als gevolg hiervan neemt het beroep op de Participatiewet en de uitkeringsduur van deze statushouders en inburgeraars toe. Het duurt langer voordat de inburgeraars in hun eigen onderhoud kunnen voorzien en daarmee zelf de verantwoordelijkheid voor hun eigen gezin en hun kinderen kunnen nemen. Met name in kleinere gemeenten heeft de instroom van statushouders grote invloed op de bijstandsdichtheid. In Krimpen aan den IJssel is inmiddels 1 op de 7 van de uitkeringsgerechtigden statushouder.

Doordat de gemeenten uiteindelijke een groot deel van de kosten (risico’s) moeten dragen nemen steeds meer gemeenten initiatieven om de omissies in de inburgering en de gevolgen van het falende beleid en de uitvoering daarvan te compenseren. Dit gaat ten koste van de inzet voor andere hulpbehoevende groepen in de samenleving en leidt in de praktijk tot polarisatie. Bovendien zit hiertoe dus geen budget in de Participatiewet opgenomen.

Wat doet de gemeente Krimpen aan den IJssel:

– taalcoaching en groepslessen vóór, tijdens en ná het inburgeringstraject én aan oudkomers:

– dubbele trajecten van de VoorleesExpress voor statushouders met kinderen

– maatschappelijke begeleiding waarbij vrijwilligers, naast de gebruikelijke begeleiding, actief zoeken naar vrijwilligerswerk of werkervaringsplaatsen.

– uitgebreide participatietrajecten voor statushouders (ingekomen vanaf 2014):

Deze bestaan uit 8 dagdelen. Combinatie van voorlichting en discussie over de landelijk vastgestelde waarden en normen, de Krimpense samenleving en voorzieningen en voorlichting over verschillende onderwerpen.

Bijeenkomsten vinden plaats in de raadszaal, het gezondheidscentrum, cultureel centrum en streekmuseum. Met diverse gastsprekers, zoals de burgemeester, wethouders, gemeentesecretaris en ‘geslaagde’ immigranten.

Zorg voor een inclusieve samenleving en investeer in inburgering!

Het is noodzakelijk dat de uitvoering én het budget belegd worden bij de gemeenten, dichtbij de inburgeraar. Alleen zo kunnen de inburgeraars snel deelnemen aan onze samenleving. Inburgering moet aanhaken bij de participatiewet.

Taalplicht als een vorm van leerplicht, ook binnen het AZC.

Maak inburgering voor asielmigranten verplicht vanaf 2 weken na aankomst. Neem daarin ook de voorlichting over gezondheidszorg, onderwijs en opleidingen en de arbeidsmarkt in mee. Laat hen al vanuit het AZC bedrijven bezoeken en vrijwilligerswerk doen. Zo zullen zij geholpen worden om zich te richten op hun toekomst. Dat leidt tot meer rust in hun hoofd, een zachtere landing in de maatschappij, minder zorgkosten en te zijner tijd een aantoonbaar snellere uitstroom uit de bijstand. Een gedeelte van hen krijgt geen verblijfsvergunning. Zij kunnen hun kennis en ervaring meenemen. De winst van de groep die wél een verblijfsvergunning toegekend krijgt is te groot om dit als een bezwaar te blijven zien. De winst is namelijk groot, voor de samenleving als geheel.

Snelheid, maatwerk en kwaliteit én budget bij de gemeenten

Laat alle inburgeraars direct na vestiging in de gemeente starten met een maatwerktraject. Maak het ook voor niet inburgeringsplichtigen mogelijk om een traject te volgen.

Zorg voor budget bij de gemeente om van de inburgering een succes te maken. De gemeente heeft via de taakstelling huisvesting vergunninghouders en de personenregistratie de nieuwe inburgeraars snel in beeld. De gemeente moet de informatie van het COA kunnen gebruiken. Dit dossier moet dan wel volledig gevuld zijn om aan de hand daarvan inburgering, werkervaring, taalcoaching, maatschappelijke begeleiding en participatieverklaringstrajecten te realiseren.

Er moet voldoende budget zijn om de gemeente in staat te stellen kwalitatief goede trajecten in te kopen en de inburgeraars tijdens hun traject professioneel te begeleiden, ondersteunen en monitoren.

Vrijstellingen, ontheffingen en sancties zijn óók maatwerk

Maak de gemeente zo spoedig mogelijk eindverantwoordelijk voor de vrijstellingen, ontheffingen en sancties. Te vaak worden nu generieke ontheffingen verleend, waardoor de noodzaak tot inburgeren vervalt. Maak ontheffingen in beginsel tijdelijk, met een nieuwe beoordeling na bijvoorbeeld een jaar. Differentieer in de ontheffingen: soms is niveau A1 wél haalbaar of kan een inburgeraar wél niveau A2 halen op spreken en luisteren maar niet op schrijven.

Gemeenten moeten niveau beoordelen bij naturalisatie

Nederland hoeft niet toe te staan dat iemand naturaliseert. Indien men Nederlander wenst te worden moet men, bepleiten wij, op zijn minst Nederlands spréken, anders is een verblijfsvergunning een mooi alternatief.

Het komt te vaak voor dat de kandidaten geen of slecht Nederlands spreken zélfs als zij het inburgeringsexamen hebben afgelegd. In de praktijk blijkt regelmatig dat de taalbeheersing een niveau achteruit is gegaan omdat de betrokkene de taal niet voldoende blijft gebruiken.

De aanvragers van naturalisatie worden gezien door de gemeenten, laat hen beoordelen of zij nog steeds Nederlands spreken op een behoorlijk niveau of dat zij een andere bijdrage leveren waardoor zij volwaardig meedoen. In Krimpen aan den IJssel komen bijvoorbeeld alle naturalisanten eerst op gesprek bij de burgemeester. Tijdens dat gesprek wordt gekeken of de inwoner al klaar is voor het opsturen van de bescheiden naar de IND, of dat er eerst een taalcoach gezocht wordt.

Tot slot,

Betrek de komende maanden gemeenten en sociale diensten van diverse omvang bij de nadere uitwerking van bovenstaande. De impact van de regelgeving is op kleinere gemeenschappen anders dan in de grote steden. De mogelijkheden en vrijwilligersaantallen zijn in de diverse regio’s en gemeenten veelkleurig. Komt u vooral her en der eens uw licht opsteken.

Martijn Vroom

Burgemeester Krimpen aan den IJssel

E: burgemeester@krimpenaandenijssel.nl

M: 06 105 135 82

Eindrapportage informateur te Woerden

Gepresenteerd op 18 april 2018

Geachte onderhandelaars,

Dinsdag 27 maart heeft u besloten mij aan te stellen tot informateur, met als opdracht:

Verken de mogelijkheden die partijen geschikt achten voor het vormen van een solide meerderheidscoalitie:

a. die recht doet aan de uitslag van de verkiezingen;

b. die met een heldere, gezamenlijke visie, daadkrachtig kan werken aan de opgaven voor de gemeente Woerden in de komende jaren;

c. die een stabiel en herkenbaar College kan vormen voor de komende vier jaren.

 

Twee gesprekken in eerste ronde

Vervolgens ben ik donderdag 29 maart begonnen met het voeren van gesprekken met alle onderhandelende partijen. Iedere partij sprak ik twee keer. Uit deze gesprekken kwam mijn tussenadvies naar voren, zoals u vorige week dinsdag 10 april van mij hebt ontvangen. Dat advies luidde dat ik voldoende signalen had ontvangen om te denken dat een tussenstap noodzakelijk zou zijn. Mijn advies op dat moment was onder meer om te bezien of het CDA, de VVD en de CU-SGP nader tot elkaar konden komen.

De gesprekken

Voor het vervolg van het proces wil ik graag hier nogmaals opmerken dat ik in alle gesprekken, tot en met gisteravond, bij alle gesprekspartners een zeer consistente lijn heb ervaren. Dat biedt vertrouwen, want dat geeft mij aan dat alle partijen echt zichzelf hebben willen laten zien. In alle gesprekken heb ik van alle partijen mooie dingen, plannen, ideeën gehoord waar de gehele gemeenteraad (en daarmee de gemeenschap van Woerden) iets mee zou kunnen en/of moeten. Het zou de nieuwe coalitie dan ook sieren als ze voor de inbreng van die ideeën, ondanks de politieke verschillen, ruimte laat in het komende proces en de komende jaren.

Breuk met de VVD

Dit gesprek heeft geleid tot nog twee gesprekken, waarna afgelopen zaterdag de gezamenlijke conclusie getrokken is dat deze drie partijen niet de basis van de nieuwe coalitie zouden gaan vormen. Iedereen die suggereert of schrijft dat deze breuk te wijten is aan inhoudelijke zaken, of de financiële plannen van bijvoorbeeld de VVD, spreekt onwaarheid. Zoals te lezen valt en te vernemen viel bij mijn toelichting is dat niet de reden. Het is dan ook zeer spijtig dat in de media de indruk gewekt is dat de inhoudelijke visie van de VVD op financiën een rol heeft gespeeld in mijn nadere advies. Het citaat in het dagblad, waarin zulks mij in de mond wordt gelegd, is misplaatst. Het betreft een antwoord op een andere vraag, die niet over de VVD ging. Voor het overige verwijs ik naar de tekst van eerdere verklaringen.

Verdere gesprekken

Reeds gepland waren de gesprekken om een vierde partij te zoeken. Nadat de VVD afviel en er dus een derde en vierde partij gezocht moesten worden zijn de onderhandelaars van CDA en CU-SGP in gesprek gegaan met de onderhandelaars van de partijen LijstvanderDoes, D66, Progressief Woerden en STERK Woerden. Op alfabetische volgorde ingedeeld.

In elk van deze gesprekken hebben steeds drie partijen (CDA, CU-SGP en een derde partij) met elkaar van gedachten gewisseld op thema’s die een belangrijke rol spelen bij de totstandkoming van een nieuwe coalitie. Ik benadruk daarbij dat er sprake was van een gesprek tussen drie partijen waarbij alle onderhandelaars, niet alleen die van het CDA en de CU-SGP, gespreksonderwerpen aandroegen. Het waren gesprekken, geen overhoringen.

Besproken zaken

Daarbij ging het om bespreking van elkaars visie op belangrijke onderwerpen als de financiële taakstelling in relatie tot lastig te nemen maatregelen, de gewenste bestuurscultuur en een aantal inhoudelijke thema’s. Verder is gesproken over eventuele onderlinge pijnpunten. Ten slotte hebben CDA en CU-SGP aan de onderhandelaars van LijstvanderDoes, D66, Progressief Woerden en STERK Woerden gevraagd met welke vierde partij zij op basis van deze thema’s verwachten om samen met CDA en CU-SGP een stabiele coalitie en een robuust college te kunnen vormen.

Constatering

Op basis van deze gesprekken, alsmede een nader gesprek met CU-SGP en CDA, heb ik geconstateerd dat een coalitie van CDA, CU-SGP, D66 en LijstvanderDoes het meest voor de hand ligt. Niet alleen lijken inhoudelijke verschillen tussen de vier partijen overbrugbaar, ook hebben deze vier partijen aangegeven er vol vertrouwen in te hebben met elkaar een stabiele coalitie te kunnen vormen. Tot slot bieden de gedeelde ideeën over het waarborgen van herkenbaarheid goede bodem voor samenwerking.

Advies van de informateur

Uitgaande van de opdracht die u mij heeft gegeven is dat dan ook mijn advies.

Afgaande op de gevoerde gesprekken en bovenstaande conclusie, adviseer ik de onderhandelaars van CDA, LijstvanderDoes, CU-SGP en D66 met elkaar het formatieproces te starten en toe te werken naar een formatieakkoord.

Martijn Vroom

Informateur te Woerden

 

Tussenrapportage coalitievorming Woerden 14/4/18

Krimpen aan den IJssel, 14 april 2018

Beste onderhandelaars, geachte leden van de raad,

Vorige week dinsdag, 10 april jongstleden, heb ik mijn eerste bevindingen gerapporteerd aan de onderhandelaars. Mijn advies onder meer om te bezien of het CDA, de VVD en de CU-SGP nader tot elkaar konden komen. Indien dit het geval zou blijken, kon de zoektocht naar een vierde partij starten. Hiertoe heeft de afgelopen dagen een aantal gesprekken plaatsgevonden. Na het laatste gesprek van hedenmiddag is mijn conclusie dat het CDA, de VVD en de CU-SGP er met elkaar op dit moment niet in slagen om een solide basis voor een nieuwe coalitie te vinden.

De onderlinge inhoudelijke verschillen zijn daarin niet leidend geweest, want deze lijken overbrugbaar. Tijdens de gesprekken die ik de afgelopen week met deze partijen heb gevoerd zijn echter zaken op tafel gekomen die het op dit moment niet mogelijk maken om tot een gezamenlijke vertrouwensbasis te komen.

Mijn advies is dan ook dat de onderhandelaars van het CDA en de CU-SGP in gesprek gaan met de eerder door mij genoemde partijen LijstvanderDoes, D66, Progressief Woerden en STERK Woerden.

Aanstaande maandag 16 april 2018 om 19.00 uur zal ik deze verklaring tijdens een openbare bijeenkomst in de raadszaal aan de onderhandelaars toelichten.

 

 

Verslag informateur te Woerden, gepresenteerd op 10 april 2018

Vooraf

Dit verslag heb ik geprobeerd zo objectief en open mogelijk op te schrijven. Daar waar dat niet het geval lijkt, excuus, lees het alstublieft alsof dat wél gelukt en het geval is.

Proces

In afwijking van het protocol zoals de gemeenteraad van Woerden het heeft vastgesteld heb ik met elke partij twee gesprekken gevoerd. Dit, omdat het voor mij allemaal nieuwe gezichten waren en het eerste gesprek dus ook het kennismakingsgesprek was. Voordat ik aanving met de gesprekken heb ik met de burgemeester gesproken. Dat was een nuttig gesprek, dat mij geholpen heeft om allerlei zaken die later de revue passeerden te duiden.

Vanaf het begin heeft de griffier van Woerden mij bijgestaan. Dat is een grote steun, ook omdat de door hem gemaakte verslagen vlot bij mij kwamen en ik mijn eigen krabbels kon vergelijken met die van hem. Bij het herkauwen van de gesprekken hielp dat zeer.

De beoogde datum om openbaar verslag uit te brengen werd gesteld op dinsdag 10 april, waarbij de kanttekening gemaakt is dat als het nodig zou zijn, dit geen harde deadline zou zijn. Ook is afgesproken dat mijn opdracht tot en met het opleveren van een finaal advies als informateur loopt. Daarna vindt eerst overleg plaats alvorens een volgende fase aanbreekt.  

Gesprekken

Met alle partijen heb ik twee gesprekken gevoerd; per 1 april kende de gemeenteraad nog een nieuwe fractie. Via de griffier heeft deze echter mij laten weten geen behoefte te hebben aan een gesprek.

Ik heb alle gesprekspartners dezelfde set vragen gesteld. Daarbij valt te denken aan zaken als: hoe duiden jullie de verkiezingsuitslag? zijn er dingen tijdens de campagne gebeurd of gezegd die je nu nog dwars zitten? wat is de meest logische coalitie? wat is de door jullie gewenste coalitie? enzovoorts.

De eerste ronde bracht mij er toe om in de tweede ronde de vraag centraal te stellen hoe men aankijkt tegen de rolverdeling tussen raad en college, tussen oppositie en coalitie en tussen gemeente en inwoners. Dit, mede in het licht van de grote bezuinigingsoperatie die aanstaande is. Als uitsmijter heb ik na de tweede ronde nog gevraagd om een min-of-meer fictieve korte bezuinigingsvraag te beantwoorden.

Thema’s

De thema’s die een belangrijke rol spelen bij de totstandkoming van de nieuwe coalitie – en daarmee het College – zijn divers. Zo geeft iedere partij aan dat het nu wel tijd wordt voor een College dat in voltalligheid de vier jaar uitzit. Want hoewel voor allen glashelder is dat er achter elke wethouder die vertrok een eigen verhaal zit, is het algemene beeld ook duidelijk: stabiliteit en rust is noodzakelijk. Het zeer recent verschenen rapport van Berenschot geeft aan dat er heel flink bezuinigd moet worden, met of zonder nieuwe, grote investeringen.

Ombuigingen, taakstellingen of temporiseren zijn allemaal eufemismen voor een grote financiële operatie, waarvan de urgentie in de Woerdense gemeenschap nog niet overal even helder op het netvlies staat.

Verder is duidelijk dat de westelijke randweg, de randwegen, de ontsluitingswegen – al naar welke partij je het vraagt – een cruciaal onderwerp zijn voor de volgende fase. Veelal werden de verkiezingen geduid als een soort referendum op dit onderwerp.

De westelijke randweg

Mochten de verkiezingen gezien worden als referendum over deze weg, dan is Woerden electoraal bijzonder verdeeld. Afhankelijk van nuances is er net een krappe meerderheid die reeds nu, april 2018, zegt dat de westelijke randweg er komen moet. Diverse partijen geven heel stellig aan: “hard bezuinigen voor een stukje asfalt gaan we zó niet doen”. Andere partijen geven echter aan: de westelijke randweg moet in 2022 niet wéér inzet kunnen worden van de verkiezingen.

Gezien het belang dat aan deze weg wordt gehecht is het de moeite waard om meer duidelijkheid te krijgen in de (on)mogelijkheden en noodzakelijke stappen die gezet zouden moeten worden, mocht de weg gewenst zijn. Meer inzicht in het tijdpad is nodig, om te bezien of de definitieve ‘go’ überhaupt voor 2022 gegeven kan worden. Inzicht is verder nodig per wanneer op z’n vroegst de investeringslasten op de begroting zouden drukken. Verder is door diverse partijen aangegeven dat zij het besluit over de westelijke randweg (ja/nee en zo ja, welke variant) willen bezien in het licht van de verkeersvisie en/danwel in een brede context van bereikbaarheid van Woerden en omgeving, waarbij de effecten van recent genomen verkeersmaatregelen nog bestudeerd moeten worden.

Financiële situatie gemeente

Op diverse onderdelen van de begroting staat Woerden er niet rooskleurig voor. Incidentele dekkingen voor langdurige kosten moeten anders. De omvorming van de gemeentelijke organisatie gaat geld kosten. De kosten in het sociaal domein, en zeker de jeugdzorg, zijn door de rijksoverheid naar de gemeenten toegeschoven, waarbij Woerden zeker niet aan het meest gunstige deel van de verdeling staat. En zo is nog een aantal zaken te benoemen waarover spoedig keuzes gemaakt dienen te worden.

Er is bij de meeste partijen geen draagvlak om “alleen te bezuinigen voor asfalt”, er zal een ontwikkelagenda moeten komen die een eigen dekking kent. Hierbij dient ook gekeken te worden naar de ontwikkeling van de gemeentelijke organisatie en de mogelijk af te stoten gemeentelijke bezittingen, welke een aanzienlijke hoeveelheid euro’s vertegenwoordigen.

OZB

Glashelder: vrijwel niemand wil van harte de OZB verhogen. Maar nu duidelijk is dat Woerden een behoorlijke marge heeft in de ‘onbenutte belastingcapaciteit’ wordt de OZB wel als mogelijk dekkingsmiddel gezien. De meerderheid ziet het dan wel graag als ‘gelabeld’ geld, bijvoorbeeld als er een specifieke investering gedaan moet worden (denk aan asfalt of duurzaamheid).  

Bezuinigen

Ik heb een beeld gekregen van de ideeën van partijen waar het om de bezuinigingen gaat. Dat beeld is divers. Wel is duidelijk dat verreweg de meeste politieke partijen aangeven dat de ‘pijn’ zo spoedig mogelijk genomen moet worden. Eerst (van) alles proberen en dan pas in 2021 de OZB nog inzetten als dekkingsmiddel wil vooralsnog niemand.

Personen

Als informateur ga ik niets zeggen over de kwaliteit van personen. Desgevraagd geven de meeste partijen aan dat wethouders uit de gemeente Woerden de voorkeur verdienen. Daarbij steevast gevolgd door de mededeling dat de afgelopen jaren bewezen hebben dat ook wethouders van buiten succesvol kunnen zijn en groot draagvlak kunnen genieten (of verdienen). Voor veel partijen speelt de vraag naar de kwaliteit van de kandidaten wel degelijk een grote rol. In het openbaar valt daar echter weinig mee te doen, omdat het signaal telkenmale wordt afgegeven dat men vertrouwt op de respectievelijke partijen om met een goede kandidaat voor het wethouderschap te komen.

Duidelijk is dat een samenstelling van het College met vier voltijds wethouders het meeste draagvlak heeft. Gezien de opgaven voor Woerden zal er veel van hen gevraagd worden.

Communicatie

Iedereen vind dat de stijl van besturen en communiceren anders moet. Raad en college kunnen zich wellicht, al dan niet gezamenlijk, bezinnen op de vraag hoe dit gestalte kan krijgen. Gezien de grote opgaven die op stapel staan is enige haast hierbij wel geboden.

Advies van de informateur (I)

Afgaande op de antwoorden tijdens de gesprekken, deze wegende naar zetel-aantal in de gemeenteraad is er een coalitie die voor de hand lijkt te liggen. Echter, uit de gesprekken komt naar voren dat draagvlak hiervoor minder uniform is, op dit moment, dan het lijkt.Bijvoorbeeld vanwege wensen en voornemens die met enige stelligheid neergelegd zijn bij de informateur, maar niet 1-op-1 te rijmen lijken met wensen en voornemens van andere partijen.

Wat een zwaarwegend punt is om te komen tot het verderop te vinden advies is het volgende. De verkeerssituatie (randweg, randwegen, etc) wordt door vrijwel alle partijen verschillend geduid in urgentie, financiële en juridische haalbaarheid. Grosso modo kan er een meerderheidscoalitie gevonden worden in het “in enige vorm komt de westelijk randweg er sowieso”.

Maar er speelt zoveel meer in Woerden. Het is maar de vraag of het onderwerp van de westelijk randweg op dit moment voldoende inhoud heeft om een coalitie op te baseren die stabiliteit en rust kent zodat zij de grote operatie aankan die Woerden moeten behoeden voor de artikel-12 status én financiële ruimte moet realiseren voor de nadere investeringen en uitgaven die horen bij een ontwikkelagenda.

Advies van de informateur (II)

Alles bij elkaar is mijn advies om te bezien of het CDA, de VVD en de CU-SGP nader tot elkaar kunnen komen. Deze drie partijen zijn door (vrijwel) alle partijen genoemd als ‘logisch en voor de hand liggend’ in de nieuwe coalitie.

Indien zij op voldoende punten elkaar kunnen vinden kan de zoektocht naar een vierde partij starten. Daarbij lijkt het logisch om een keus te maken uit de partijen LijstvanderDoes, D66, Sterk Woerden of Progressief Woerden.

Mocht het zo uitkomen en uw wens zijn dan ben ik van harte bereid om deze gesprekken te leiden.  

Tot slot

Dit alles is geschreven als advies. Woerden heeft vier jaar geleden laten zien dat een advies van de informateur ter zijde geschoven kan worden. Voelt u zich daartoe vooral vrij. In dat geval dank ik u hartelijk voor het tot nu toe gebleken vertrouwen en wens ik u succes met het vervolg!

Martijn Vroom, informateur te Woerden.

Column: m’n eigen werkkamer

Soms zou ik toch wel een eigen kamer wensen.

Zoals u wellicht wel weet hebben we op het gemeentehuis van Krimpen aan den IJssel voor niemand een eigen kamer. Dat is expres gedaan, want dan kon het gebouw goedkoper gebouwd worden. Door ‘te flexen’, dat is: te flex-werken, dat is: niemand een eigen werkplek.

Met het huidige systeem kunnen we toe met 40 tot 45 procent minder werkplekken. En werkplekken zijn duur. Erg duur. En betaald door de inwoners.

Uit loyaliteit doet ook de burgemeester mee. Uiteraard zijn er wel afspraken gemaakt. Als ik een kamer nodig heb voor een gevoelig gesprek, of een stijlvolle ontvangst, dan kan dat. Vergaderingen doen we sowieso in een gesloten ruimte.

Vandaag hoorde ik dat een driftige automobilist een ambulance-met-sirene in Rotterdam had klemgereden omdat hij boos was dat de ambulance er langs wilde. De ambulance was op weg naar een noodoproep.

Ik was er even stil van.

Als meneer een Krimpenaar was, had ik hem maar wát graag ontboden op mijn werkkamer, met zo’n grote stoel achter een groot bureau en hij op een wankel krukje. En dan….deur dicht zodat de lelijke woorden niet door het héle gebouw te horen zouden zijn. Zo’n werkkamer heb ik niet.

Maar weet je…zo’n ‘ontvangst’ kan ook wel in de hal van het gemeentehuis.

Wat een ongelofelijke ……

Martijn Vroom

Burgemeester.