LV Column 61: vormgeven aan herdenken

Met 4 en 5 mei hebben we twee bijzondere en belangrijke dagen beleefd met elkaar.

Letterlijk stil-staan bij de slachtoffers en de dag erna een gat in de lucht springen van vrijheid.

Concreet en tastbaar vormgeven aan zulke belangrijke momenten is heel erg belangrijk.

Rituelen geven ordening aan onze tijd – elk jaar is het 4 mei, elk jaar is het 5 mei.

Maar ook geven rituelen uiting aan dingen die je anders niet zo goed onder woorden kunt brengen.

Het poetsen van struikelstenen, het leggen van bloemen bij een monument: handelen met je hoofd en je lichaam.

Zoals ook een gedicht soms een gedachte of gevoel beter kan verwoorden, dan een toespraak.

Deze dagen zijn er nog drie gelegenheden vanwege ‘4 en 5 mei’. Zo mag ik namens Leidschendam-Voorburg een krans leggen bij de herdenking van de slag om toenmalig vliegveld Ypenburg.

En is er deze week een concert waarbij stilgestaan wordt bij de Slag om de Residentie.

Tot slot ben ik bij het herdenkings-concert van de Slag om de Grebbeberg.

Dat is een heel eind van ons bed, in de gemeente Rhenen. Maar een van de twee helden die daarbij geëerd zullen worden is George Maduro.

En ja, dan is de link met Dorrepaal en Leidschendam snel gelegd.

Martijn Vroom

Burgemeester

LV Column 60: niet nog een keer.

Rondom 4 en 5 mei staan we stil bij de verschrikkingen van de oorlog, 79 jaar geleden.

We werden bezet door een buitenlandse overheid die van staatswege vervolging inzette van Joden, Sinti, Roma, communisten, homo’s, Jehova’s Getuigen, kunstenaars met een verkeerde smaak, psychiatrische patiënten en geestelijk gehandicapten. Als je bij deze groepen hoorde, moest je dood. Om allerlei redenen, maar het einddoel was helder. Vernietiging.

Dan kunnen we snel een bruggetje slaan naar nu, maar daarvóór eerst dit. In de bezette gebieden van Europa waren er hele grote groepen mensen die maar wat graag de Duitsers een handje hielpen. Soms tegen betaling, soms uit principe. Verhalen zijn bekend over de begerenswaardige bontmantel van mevrouw – een belletje naar de Duitse geheime dienst en mevrouw moest naar het concentratiekamp, en de bontmantel ‘kwam beschikbaar’.

Als we zeggen: dat willen we niet nog een keer laten gebeuren! Dan moeten we ook scherp zijn op de voortekenen ervan. Het aangrijpen van kritiek op een land of een oorlog om mensen die hier in Nederland wonen lastig te vallen (of erger), dat is natuurlijk bizar. Maar het gebeurt.

Als we dat zien of horen gebeuren: wat doen we dan? “Niet nog een keer” begint niet bij een ander, maar bij onszelf. Toch?

Martijn Vroom
Burgemeester

LV Column 59: de medailles!

Het is weer zo ver. In het hele land mogen burgemeesters hun penning omdraaien. Aan de ambtsketen hangt de penning. Het gemeentewapen staat op de voorkant.

Twintig jaar geleden is ons gemeentewapen bedacht, stukje gemeente Voorburg, stukje gemeente Leidschendam.

Gemeente Leidschendam had in 1938 een nieuw gemeentewapen: stukje gemeente Veur, stukje gemeente Stompwijk.

Maar, de achterkant van de penning is hetzelfde gebleven. Dat is namelijk het wapenschild van de koning.

De achterkant, overigens, en niet ‘ook’ op de voorkant, zoals in sommige gemeenten.

De burgemeester werkt immers óf voor de gemeente (gemeentewapen voorop) óf voor de koning (andere kant voor).

Voor de koning, dat is bijvoorbeeld als de majesteit op werkbezoek naar Leidschendam-Voorburg komt.

Dat ligt nog niet in het verschiet, voor zover ik weet.

En ook bij het uitreiken van een koninklijke onderscheiding. Dat is namelijk een medaille van de koning.

We zeggen: ‘het heeft de koning behaagt u te benoemen tot lid in de orde van Oranje Nassau’.

Lid, or ridder, of officier, of nog grootser – in alle varianten wordt de ontvanger lid van de orde.

Een medaille krijg je niet zomaar.

Deze week worden in heel Nederland mensen gehuldigd en opgenomen in de koninklijke orde, vanwege hun tomeloze inzet voor de maatschappij. Bijzonder!

Martijn Vroom

Burgemeester

LV Column 58: wijk-veiligheid-scans

De afgelopen jaren zijn mooie stappen gezet in het veiligheidsbeleid van de gemeente Leidschendam-Voorburg. We hebben meer BOA’s aangenomen en op het gebied van ondermijning hebben we stappen gezet – de aanpak ervan dan.

Wat betreft handhaving op afval zijn we, u weet er van, bezig met een afvalscanauto. Van daaruit kunnen we heel precies in de gaten houden waar er afval ligt of staat. Vervolgens wordt ter plaatse doorgegeven wat er moet worden gedaan. Data verzamelen en actie ondernemen.

En deze week starten we officieel met de ‘wijk veiligheid scans’. We hebben al in 1 wijk ‘proefgedraaid’, maar nu gaan we voor alle wijken van Leidschendam, Stompwijk en Voorburg een scan maken.

Dat betekent dat we heel veel gegevens bij elkaar gaan verzamelen. Van de politie, de gemeente, de woningbouwcorporatie en andere belanghebbende partijen.

En daarover gaan we in gesprek met de mensen die er wonen. Het is immers uw buurt.

De scan is een eerste stap. Daarna gaan we op basis van ervaringen en nieuwe feiten gerichte plannen maken. Niet elke wijk heeft hetzelfde nodig. Schoon, heel en veilig wil iedereen wonen. Maar om dat voor elkaar te krijgen is maatwerk nodig. Met als basis de wijk-veiligheid-scan.

Martijn Vroom

Burgemeester

LV Column 57: wat, als we overstromen?

In m’n vorige gemeente mocht ik me ermee bezighouden, en sinds kort in onze regio ook: vanuit het bestuur van onze Veiligheidsregio ben ik sinds kort portefeuillehouder ‘waterveiligheid’.

Dat houdt met name in dat ik me iets meer dan anderen mag bezighouden met de vraag (kort door de bocht) ‘wat doen we als de dijken breken?’

Een groot deel van onze gemeente ligt ‘boven nul’, maar flink wat woningen liggen onder zeeniveau. De duinen beschermen ons, al eeuwen.

Maar wat, als het water uit de hemel komt én uit zee én uit de rivieren, en dan in zo’n hoeveelheid dat we het niet meer houden met elkaar?

Of dat uitgedroogde veendijken gaan drijven (denk aan Wilnis, jaren terug) of de riolen water uitspuiten in plaats van opnemen?

Vaak realiseren we ons pas wat de problemen en de kosten zijn als ze zich aandienen.  

Maar de regenbui die een paar jaar terug op Valkenburg in Limburg viel, die kan ook hier vallen. En dan hebben we een paar dagen lang een behoorlijke laag water in de straten.

En wat gebeurt er dan..? Met de elektriciteit? Met de liftdeuren? Noem maar op.

In de werkgroep “Samenwerking Crisisbeheersing Overstroming Randstad” mag ik meedenken hoe we elkaar daar op voorbereiden.

Martijn Vroom

Burgemeester

LV Column 56: jaarcongres burgemeesters

Komende week vindt het jaarcongres van het Nederlands Genootschap van Burgemeesters plaats. Deze keer zal het uiteraard – weer – gaan over de grote uitdagingen waar we voor staan. Veiligheid, asiel, verwarde personen, privacy, onderwerpen waar de problemen groot zijn.

Waar ik me zorgen over maak is het toenemend aantal mensen dat zichzelf niet kan redden, maar wel zelfstandig moet (gaan) wonen. Mensen met ‘onbegrepen gedrag’ heet dat tegenwoordig. Uiteraard is het goed als iedereen zoveel mogelijk zelfstandig is. Maar de zorg, zorgen en veiligheidsinzet is in steeds meer gevallen wel heel groot. En wordt niet vergoed door het Rijk.

Datzelfde geldt voor het achterhalen van ‘weglopers’ bij Schakenbos – jongeren die daar verblijven mogen naar buiten. Maar als ze niet terugkomen moeten ze door de politie worden teruggebracht. Lastig en kostbaar, want we mogen niet bijhouden waar ze heen gaan. Dat kost uren en uren politietijd, en agenten moeten altijd met z’n tweeën op pad.

En dan de Wet Open Overheid. We hebben op dit moment bijna 3 mensen voltijds werken aan het uitvoeren van die wet. Terwijl we er geen geld voor hebben bijgekregen, toen het Rijk deze wet invoerde. Ook de consequenties daarvan bespreken we bij het congres.

Kortom, genoeg te doen.

Martijn Vroom

Burgemeester

LV Column 55: omgangsvormen

In 2014 nam ik afscheid van de gemeente Waddinxveen. Bij het afscheid op het gemeentehuis – voor de collega’s, met de deur dicht, zogezegd – gingen de grappen flink door de zaal. Met als thema: de hamburger.

Want als wethouder van participatie en wijkgericht werken wilde ik het woord ‘burger’ niet gebruiken. Ze hadden mijn uitdrukking goed begrepen:

‘Burgers haal je bij de snackbar’.

Natuurlijk snap ik de herkomst van het woord ‘burger’ als je inwoners bedoelt. Maar hoe je dingen noemt, zo ga je het ook zien.

Als je altijd mensen benoemt met een eigen ‘stickertje’, dan heeft dat effect. Wij zijn de overheid, jullie de burgers.

Terwijl iedereen die bij de overheid werkt, ook burger is. Iedereen is ook ‘gewoon’ inwoner.

Wat we teveel meemaken is steeds grovere taal als het om overheidsmensen gaat. Raadsleden die voor rotte vis worden uitgemaakt.

Ambtenaren die agressie meemaken aan de balie, bestuurders die verdacht worden gemaakt zonder enige grond of bewijs. Wethouders die schunnige dingen naar hun hoofd krijgen. Waarom?

Omdat het op de inhoud niet lukt om je zin te krijgen? Of is het frustrerend dat zelfs de medewerkers van de gemeente niet kunnen toveren?

Zullen we met elkaar dan om ons heen kijken, en er wat van zeggen als het gebeurt?

Want de overheid, de gemeente, wij werken niet alleen voor u, wij zijn ook inwoners, mensen.

Martijn Vroom

Burgemeester

LV Column 54: mee met de teams

Het is inmiddels al weer meer dan een jaar geleden dat ik uw burgemeester werd. En het wordt met de dag leuker, interessanter, boeiender. Dat komt voor een groot deel natuurlijk omdat ik stad, land en omgeving steeds beter leer kennen.

Inclusief al de mensen die er wonen. Dat zijn er een hoop. U bent met elkaar een groot, bont gezelschap van zeer uiteenlopend pluimage.

Boeiend! Het is voor mij, voor ons als gemeentebestuur, elke keer weer eervol om uitgenodigd te worden. Bij bijzondere, verdrietige en feestelijke momenten zijn we er graag bij.

Afgelopen week was het klussen bij NL Doet bijvoorbeeld echt fantastisch.

Dit tweede jaar als burgemeester wil ik dat soort ontmoetingen natuurlijk graag voortzetten.

Iedere ontmoeting is voor mij weer een nieuw puzzelstukje dat ik kan leggen.

Maar ik ga ook elke week mee met een team van de gemeente. Honderden collega’s werken op een aantal locaties van de gemeente.

Allemaal doen ze iets wat belangrijk is voor de samenleving en voor de gemeente als organisatie. 

Ik leer graag wat dat is, van de buitendienst tot het loket, van de projectleider tot administratie. Noem maar op. Leerzaam, en ook dat zijn puzzelstukjes die er bij horen!

Martijn Vroom

Burgemeester

LV Column (53): de meldkamer

Als je het alarmnummer belt, krijg je iemand aan de lijn die zowel de brandweer, als de politie kan sturen.

En als er een ambulance bij moet, gebeurt dat ook. Alweer heel wat jaar geleden zijn de meldkamers samengevoegd.

Bij die samenvoeging is er alleen wel iets geks gebeurd als je kijkt naar wie hiervoor verantwoordelijk is. De brandweer valt onder de verantwoordelijkheid van de gemeenten. Het regionaal bestuur van de brandweer? Dat zijn burgemeesters.

Maar de politie valt onder de minister. Behalve op sommige onderdelen, want het bevoegd gezag is in de meeste gevallen de burgemeester.

Iets vergelijkbaars geldt voor de ambulance, die soms ook nog deels commercieel georganiseerd is. Het lokale bestuur is dus voor een groot deel verantwoordelijk voor de hulpdiensten.

Maar de meldkamer valt niet – meer – onder de burgemeester, en niet onder een regionale samenwerking. De meldkamers vallen onder de minister.

Maar wat weet die nou van de lokale samenwerkingen? Of van de omstandigheden in de verschillende regio’s?

Want die verschillen echt veel: in de Rotterdamse en in de Haagse regio wordt bijvoorbeeld veel en veel meer gebeld met de meldkamer, dan elders in het land.

Daarom is er vanaf deze week – terug van te lang weggeweest – de klankbord van de lokale besturen, met de meldkamer.

Dat doen ‘we’ van Haaglanden samen met Hollands Midden. Sparren met de brandweer, politie en ambulances.

Aangeven wat er in de verschillende regio’s speelt. Bespreken waar de knelpunten zitten. Complimenten en zorgen uitwisselen.

Ik ben benieuwd!

Martijn Vroom

Burgemeester

LV Column 52: bombardement Bezuidenhout

Zo langzamerhand komen we bij de dingen die ik in Leidschendam-Voorburg al een keer heb meegemaakt. Ik ben vorig jaar op 6 maart begonnen. ‘Mijn’ eerste honderdjarige, of eerste bezoek aan een sportclub, eerste keer 4 mei, intocht Sinterklaas. Het laatste echt nieuwe was afgelopen weekend. De herdenking van een ongelofelijk drama.

In de Tweede Wereldoorlog lag aan de noordzijde van Den Haag een grote Duitse raketbasis. De Duitsers probeerden zoveel mogelijk van de Engelse steden kapot te schieten met hun raketten. Terreur die je ook deze dagen weer ‘gewoon’ op het nieuws ziet langskomen. Verschrikkelijk.

Bij de poging van de Geallieerden — met heel veel bommenwerpers van de Britten en Fransen — om deze raketbasis te vernietigen, gingen er dingen verschrikkelijk mis. De bommen vielen op een woonwijk – met meer dan 500 doden en heel veel gewonden tot gevolg. De wijk brandde uit, de ruïnes stonden nog jaren na de oorlog koud en kil overeind.

Omdat veel mensen werden opgevangen in Wassenaar en Voorburg, leggen sinds jaar en dag ook de burgemeesters van die gemeenten een krans op 3 maart. Zo ook dit jaar. Het was een hele mooie bijeenkomst, waarbij ook overlevenden een rol hadden.

Volgend jaar is het bombardement 80 jaar geleden. Belangrijk om met elkaar stil te staan bij de verschrikkingen die oorlog met zich meebrengt.

Martijn Vroom

Burgemeester